Bir süredir yaşamımıza hızla giriş yapan bir konu var: Yapay Zeka. Sadece kendi kelimesi itibarıyla dahi uçsuz bucaksız tartışmalara girebileceğimiz bir konu. Bugün ise kısa bir karşılaştırma yapacağız.

Bir tarafta Türk Dil Kurumu’nun sözlüğünden tasarım kelimesine bakacak, bir taraftan da OpenAI tarafından geliştirilen Chatgpt’ye soracağız. Başlayalım 🙂

tasarım

1. isim Zihinde canlandırılan biçim; tasavvur:
      “İmgeleme dayanan duyusal tasarımlar, şiirinin başlıca malzemesi.” – Selâhattin Hilav

2. isim Bir sanat eserinin, yapının veya teknik ürünün ilk taslağı; tasar çizim, dizayn:
      Kentsel tasarım. Çevre tasarımı.

3. isim Bir araştırma sürecinin çeşitli dönemlerinde izlenecek yol ve işlemleri tasarlayan çerçeve; tasar çizim, dizayn.

4. isim, felsefe Daha önce algılanmış olan bir nesne veya olayın bilinçte sonradan ortaya çıkan kopyası.

Kaynak: TDK Sözlük

---

Tasarım, bir ürün, hizmet veya sürecin planlanması, şekillendirilmesi ve geliştirilmesi sürecidir. Bir fikrin somut hale getirilmesi anlamına gelir ve farklı disiplinlerde çeşitli anlamlar taşıyabilir. Tasarım, problem çözme, estetik anlayış, fonksiyonellik ve yaratıcılığı bir araya getirir.

Tasarımın temel amacı, belirli bir ihtiyaca ya da probleme estetik ve işlevsel bir çözüm sunmaktır. Bu süreçte genellikle araştırma, planlama, prototipleme ve son ürünü oluşturma adımları yer alır. Tasarımcılar, ürünün nasıl görüneceği, nasıl çalışacağı ve kullanıcı deneyimini nasıl etkileyeceği gibi faktörleri göz önünde bulundurarak çalışırlar.

Tasarımın uygulama alanları çok geniştir ve şunları kapsayabilir:

• Grafik Tasarım: Görsel iletişim araçlarının, grafik ve metin unsurlarının bir araya getirilmesi.
• Endüstriyel Tasarım: Fiziksel ürünlerin, araçların veya cihazların form ve işlev açısından tasarlanması.
• Web Tasarım: Web sitelerinin estetik ve kullanıcı dostu arayüzlerinin oluşturulması.
• Mimari Tasarım: Yapıların ve çevre düzenlemelerinin planlanması ve şekillendirilmesi.
• Moda Tasarımı: Giysi ve aksesuarların tasarlanması.

Tasarım, yaratıcılığın teknik bilgiyle harmanlandığı bir süreçtir ve birçok sektörde önemli bir rol oynar.

Kaynak: ChatGPT

Her iki veriye de bakacak olursak, TDK Sözlük genel itibarıyla kültürel bir varoluşun ortaya koyduğu bilgi birikimi ile daha doygun ve oturaklı bir sonuç sağlıyor. ChatGPT’ye baktığımızda ise kendi teknolojik hızına da adapte olarak işin biraz daha teknoloji ve dönemsel durumları da referans alan bir bilgi sistemi üzerinden yanıtlamayı tercih ediyor.

Tabii sanırım yapmamız gereken bir şey daha var. Her iki veriyi de yapay zekaya sorarak karşılaştırma yapmasını sağlamak. 🙂

Haydi başlayalım!

Bu iki tanımı karşılaştırdığımızda, her iki açıklama da tasarımın temel niteliğini ele alıyor, ancak farklı açılardan yaklaşıyorlar:

TDK Tanımı Üzerine:

TDK’nın tanımı, tasarımı daha genel ve felsefi bir perspektiften ele alıyor. Tanımlar, zihinsel süreçler ve sanat ya da teknik ürünlerin ilk aşamaları üzerine yoğunlaşıyor:

• Zihinde canlandırılan bir biçim veya tasavvur olarak ele alınmış.
• Bir sanat eseri veya teknik ürünün ilk taslağı gibi somut örnekler de verilmiş.
• Ayrıca bir araştırma sürecinin aşamalarını tasarlayan bir çerçeve olarak daha teknik bir anlamı da içeriyor.
• Felsefi bir bakış açısıyla, daha önce algılanmış bir nesnenin zihinde sonradan ortaya çıkan kopyası olarak da tanımlanıyor.

Bu tanımlar, tasarımı zihinsel bir süreç, ön taslak ve soyut bir kavram olarak ele alırken, sanatsal ve teknik yönlerine de vurgu yapıyor.

Yapay Zeka Tarafından Verilen Tanım:

Bu tanım daha geniş ve disiplinlerarası bir perspektiften yaklaşıyor:

• Planlama, şekillendirme ve geliştirme süreci olarak ele alınıyor.
• Tasarımın problemleri çözme, estetik ve işlevsellik gibi temel unsurlarını vurguluyor.
• Ayrıca disiplinler arası uygulama alanları (grafik, endüstriyel, web, mimari, moda tasarımı vb.) üzerinde duruyor.
• Tasarım sürecinin araştırma, planlama, prototipleme gibi adımları içerdiğini açıklıyor.
• Tasarımın yaratıcı ve teknik boyutlarının bir araya gelmesi gerektiğini belirtiyor.

Karşılaştırma:

• TDK Tanımı daha soyut ve sanat, felsefe, teknik ürünlerin ilk aşamaları üzerine yoğunlaşırken, tasarımın zihinsel ve yaratıcı süreçlerinden bahsediyor.
• Yapay Zeka Tanımı ise daha modern ve geniş kapsamlı bir yaklaşım sunarak, tasarımın işlevsel ve estetik yönlerini, disiplinler arası uygulamalarını ve problemlere çözüm sunma sürecini vurguluyor.

Sonuç olarak, TDK tanımı tasarımın temel kavramsal ve teorik yönlerine odaklanırken, yapay zeka tarafından verilen tanım daha pratik ve disiplinler arası bir bakış açısıyla tasarımın işlevsel yönlerini ön plana çıkarıyor.

Kaynak: ChatGPT